Fatih Sultan Mehmed’in dökümhanesindeki kazı çalışmalarının bu yılki bölümü sona erdi.

Adem Önder-İrfan Özeklioğlu-Adem Önder-Kırklareli  Demir ilçesinde bulunan, İstanbul’un Fethi'nde Osmanlı ordusunun kullandığı top ve güllelerinüretildiği Fatih  Dökümhanesi'ndeki kazı çalışmalarının bu yılki bölümü sona erdi. Kazı çalışmalarının tamamlanmasının ardından tarihi dökümhane, açık hava endüstri müzesi haline dönüştürülecek.

Kazı Başkanı ve  Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Nurcan Yazıcı, Demirköy’de demir yatakları göz önüne alınarak 15. yüzyıl başlarında ilçenin güneydoğusuna inşa edilen tarihi Fatih dökümhanesi'nde 2001 yılında başlayan kazı çalışmalarının bu yılki bölümünün tamamlandığını söyledi.
Kazı ekibinin çalışmalarına temmuz ayında başlanıldığını anlatan Yrd. Doç. Dr. Yazıcı,

"Kazı çalışmalarının sonrasında restorasyon çalışmaları olacak. Osmanlı Dönemi'nde, bir devlet işletmesi olarak çalışan ve döneminin en ileri teknolojisine sahip olduğu anlaşılan Fatih Dökümhanesi, 20. yüzyılın başlarına kadar aralıksız hizmet vermiş. 1950'li yıllara kadar çoğu birimleri ile ayakta olduğu bilinen ve kısa zamanda ciddi bir tahribata uğradığı anlaşılan Fatih Dökümhanesi, temel duvar seviyesinde de olsa günümüze ulaşmış önemli Osmanlı demir sanayi tesislerinden birisidir. Demirköy’ün adıyla özdeşleşen dökümhanenin Osmanlı tarihindeki itibarını iade etmek adına kültür ve turizme kazandırılması gerekmektedir. "  dedi.

2001 yılında başlanan kazı çalışmalarının 3-4 yıl içerisinde bitirilmesini öngördüklerini belirten Yazıcı, kazı çalışmalarının tamamlanmasının ardından bölgenin açık hava endüstri müzesi haline dönüştürülmesinin planlandığını da belirtti.

Yardımcı Doçent Dr. Yazıcı, Kazı çalışmaları sırasında Bizans surlarını döven top ve güllelerin üretiminde kullanılan fırınlara hava üfleyen sistem ve çekiç sistemini çalıştıran çarkın dişlilerinin bulunduğunu  da anlatan Yazıcı, "Bu yılki çalışmalarımızı ağırlıklı olarak top ve güllelerin üretildiği sahada gerçekleştirdik. 20. yüzyıl başlarına kadar kullanılan dökümhanede, su gücüyle çalışarak enerji üreten, yani fırına hava üfleyen, çekiç sistemini çalıştıran çarklıya ait 4 demir parçası bulduk. Bu buluntular önemli buluntulardır." dedi.

Fatih Dökümhanesi, bölgedeki  yoğun demir yatakları bulunması sebebiyle  Demirköy’e yaklaşık 4 kilometre uzaklıktaki alana kurulmuştur. 10 bin metrekare alanı içine alan tarihi  dökümhanenin, dönemin en modern tesislerinden  biridir.

Tophane-i Amiriye olarak bilinen  dökümhanede, 15. yüzyıl ortalarından 19. yüzyıl sonlarına kadar üretim yapıldığı, 2. Mahmud döneminde revizyondan geçötiği de  tarihi kaynaklarda yer alıyor.